In groep 3 en 4 leren kinderen steeds beter rekenen, en een van de belangrijke dingen is splitsen. Maar wat is splitsen eigenlijk? Splitsen betekent dat je een getal opdeelt in twee of meer kleinere getallen. Bijvoorbeeld: 5 kun je splitsen in 2 + 3 of 4 + 1. Als kinderen goed leren splitsen, wordt optellen en aftrekken veel makkelijker. In deze blog leggen we stap voor stap uit hoe kinderen kunnen leren splitsen, geven we handige tips en stellen we gratis werkbladen (PDF) beschikbaar om thuis te oefenen.
Wat is splitsen precies?
Splitsen betekent een getal in stukjes verdelen. Dat klinkt misschien moeilijk, maar het is eigenlijk best simpel. Je kunt het zien als het uit elkaar halen van een getal in kleinere delen, zodat je beter kunt begrijpen hoe het opgebouwd is. Splitsen helpt bijvoorbeeld bij rekenen, zoals optellen, aftrekken of vermenigvuldigen, omdat je zo makkelijker met de losse stukjes kunt werken.
Als je kind bijvoorbeeld 7 ziet, kan het getal 7 op verschillende manieren maken:
- 7 = 3 + 4
- 7 = 5 + 2
- 7 = 6 + 1
Door te oefenen met splitsen leren kinderen dat getallen op meerdere manieren opgebouwd kunnen worden. Dit is super handig voor rekenen, want het maakt optellen, aftrekken en zelfs vermenigvuldigen makkelijker en sneller.
Splitsen groep 3
Kinderen in groep 3 snappen dingen vaak beter als je het laat zien. Daarom is het slim om met echte voorbeelden te oefenen. Je kunt bijvoorbeeld blokjes, kralen of potloden gebruiken om te laten zien hoe een getal in stukjes wordt verdeeld. Zo kunnen kinderen zelf zien dat 8 bijvoorbeeld uit 5 en 3 bestaat, of uit 6 en 2. Door het splitsen met materialen te oefenen, begrijpen ze beter hoe getallen zijn opgebouwd en leren ze spelenderwijs rekenen. Het helpt ook om het splitsen te herhalen met verschillende getallen, zodat ze steeds zekerder worden in het rekenen.
Je kunt bijvoorbeeld de klas splitsen:
- Hoeveel meisjes zijn er in de klas?
- Hoeveel jongens zijn er in de klas?
Of kijk eens naar de kleren:
- Wie draagt er een trui?
- Wie draagt er een vest?
Ook kun je vragen hoe kinderen naar school komen:
- Wie komt met de fiets naar school?
- Wie loopt er naar school?
Je kunt het ook dichterbij maken. Stel de vraag:
- Hoeveel kinderen wonen er in onze straat?
- Hoeveel jongens wonen er in onze straat?
- Hoeveel meisjes wonen er in onze straat?
Je kunt ook oefenen met eten of spullen. Bijvoorbeeld:
- Hoeveel druiven heb ik in mijn hand?
- Hoeveel rode druiven en witte druiven heb ik in mijn hand?
Getallen splitsen tot 10
De getallen 2 tot en met 10 kun je op veel manieren splitsen. Sommige kinderen vinden splitsen voor de eerste keer moeilijk, omdat het idee dat één getal uit twee kleinere getallen bestaat nog nieuw voor ze is. Het is daarom belangrijk om rustig te laten zien hoe dit werkt en stap voor stap te oefenen.
Je kunt beginnen met eenvoudige voorbeelden en laten zien dat een getal op verschillende manieren verdeeld kan worden. Het helpt om dit met materialen zoals blokjes, kralen of een getallenlijn te doen, zodat kinderen kunnen zien hoe de stukjes samen het hele getal vormen.
Door dit vaak te herhalen, leren kinderen dat splitsen betekent dat je een getal in twee of meer delen kunt verdelen en dat er verschillende combinaties mogelijk zijn. Zo begrijpen ze beter hoe getallen in elkaar zitten en wordt het rekenen later makkelijker.
Hieronder zie je voorbeelden die je kunt gebruiken:
Een voorbeeld bij getal 2:
- Pak 2 tomaten en stel je kind de volgende vraag: "Jij bent samen met je vriend alleen jullie twee. Hoe kunnen jullie de tomaten eerlijk met elkaar verdelen?"
Laat je kind de tomaten eerlijk verdelen. Benoem hard op wat de kind precies doet als hij of zij bijvoorbeeld niks zou doen. Zo krijgen zij zelf ook de informatie binnen over wat hun nou precies aan het doen zijn. Je kunt hetzelfde techniek gebruiken voor getallen 3 tot en met 10.
Getallen splitsen tot 20
De getallen 2 tot en met 20 kun je op veel manieren splitsen. Voor sommige kinderen is splitsen in het begin best lastig, omdat het nog niet vanzelfsprekend is dat één getal uit twee of meer kleinere getallen kan bestaan. Het is daarom belangrijk om rustig uit te leggen wat splitsen betekent en dit stap voor stap te oefenen.
Je kunt beginnen met kleine getallen en steeds grotere getallen erbij nemen, zodat kinderen zien dat dezelfde regels gelden voor alle getallen tot 20. Het is handig om materialen te gebruiken zoals blokjes, kralen of een getallenlijn, zodat kinderen de getallen letterlijk in stukjes kunnen verdelen en zien hoe de delen samen het hele getal vormen.
Door regelmatig te oefenen en verschillende manieren van splitsen te laten zien, leren kinderen dat er meerdere combinaties mogelijk zijn die samen hetzelfde getal maken. Zo ontdekken ze spelenderwijs hoe getallen opgebouwd zijn en krijgen ze een sterke basis voor optellen, aftrekken en later ook voor moeilijkere rekenvaardigheden.
Hieronder vind je voorbeelden en ideeën die je kunt gebruiken om het inzichtelijk te maken:
Voorbeeld bij getal 2:
Pak 2 tomaten en stel je kind de volgende vraag:
"Jij bent samen met je vriend, en jullie hebben samen twee tomaten. Hoe kunnen jullie de tomaten eerlijk verdelen?"
Laat je kind de tomaten verdelen en benoem hardop wat er gebeurt:
- "Jij krijgt 1 en je vriend krijgt 1."
Zo leert je kind dat 2 = 1 + 1.
Voorbeeld bij grotere getallen (t/m 20):
Gebruik materialen zoals blokjes, kralen, potloden of fruit. Stel steeds vragen zoals:
- We hebben 5 appels. Hoe kunnen we die splitsen?
- 5 = 4 + 1
- 5 = 3 + 2
- 5 = 5 + 0
- We hebben 10 kralen. Kun je ze in twee groepjes verdelen?
- 10 = 6 + 4
- 10 = 8 + 2
- 10 = 7 + 3
- We hebben 15 blokjes. Hoe kun je die splitsen?
- 15 = 10 + 5
- 15 = 7 + 8
- 15 = 12 + 3
Veelgemaakte fouten bij splitsen
Bij het splitsen maken kinderen soms dezelfde foutjes. Dit is helemaal normaal, want het kost tijd om te leren hoe getallen in stukjes kunnen worden verdeeld.
Veelgemaakte fouten zijn:
- Een getal vergeten bij een splitsing.
- De stukjes verkeerd optellen, waardoor het totaal niet klopt.
- Te snel werken zonder te controleren.
- Alleen de makkelijkste splitsingen onthouden en de rest overslaan.
Door rustig te oefenen en regelmatig samen te kijken naar de splitsingen, kunnen deze foutjes snel worden opgelost.
Tips voor ouders
Ouders kunnen een belangrijke rol spelen bij het helpen van hun kind met splitsen oefenen. Door samen te oefenen, spelletjes te doen en regelmatig kleine opdrachten te maken, leren kinderen sneller en blijft het leuk.
Hier zijn een aantal handige tips die je thuis kunt toepassen:
- Dagelijks kort oefenen: Plan elke dag een paar minuten om splitsingen te oefenen, liever kort en vaak dan lang en één keer.
- Maak er een spelletje van: Gebruik blokjes, knikkers of dobbelstenen en laat je kind de getallen op verschillende manieren splitsen.
- Visueel leren: Teken splitsingen of gebruik werkbladen, zodat je kind kan zien hoe een getal in stukjes verdeeld wordt.
- Geef complimentjes: Beloon vooruitgang, ook bij kleine stapjes. Dat stimuleert zelfvertrouwen en motivatie.
- Begin makkelijk, bouw op: Start met kleine getallen en ga langzaam over naar grotere getallen zodra je kind het beheerst.
- Varieer in oefeningen: Wissel af tussen tekenen, speelgoed gebruiken, en werkbladen maken, zodat het oefenen afwisselend en leuk blijft.
- Betrek dagelijkse situaties: Laat kinderen splitsen bij het verdelen van fruit, speelgoed of knikkers, zodat ze zien dat splitsen ook buiten school handig is.
Door deze tips te volgen, kunnen ouders hun kind stap voor stap helpen splitsen goed onder de knie te krijgen. Zo wordt rekenen oefenen leuk, praktisch en leerzaam!
Extra oefenen?
Als je extra wilt oefenen met splitsen, kun je een leuk boek bestellen. Daar staan allemaal opdrachten en spelletjes in die je thuis kunt doen voor groep 3 en groep 4. Je kunt bijvoorbeeld blokjes tellen, sommetjes maken of plaatjes kleuren terwijl je oefent met splitsen. Zo wordt rekenen leuk en leer je tegelijk steeds beter splitsen en optellen. Met zo’n boek kun je op je eigen tempo oefenen en steeds meer zelfvertrouwen krijgen in rekenen!
Bestel nu hier voor groep 3: https://oefenboeken.nl/groep-3-rekenen-en-taal/
Bestel nu hier voor groep 4: https://oefenboeken.nl/groep-4-rekenen-en-taal/
Oefenen met splitsen: de basis voor rekenen
Splitsen is een belangrijke vaardigheid die kinderen helpt om rekenen makkelijker en leuker te maken. Door stap voor stap te oefenen, materialen te gebruiken en spelenderwijs te ontdekken hoe getallen zijn opgebouwd, krijgen kinderen vertrouwen in hun rekenvaardigheden. Of je nu thuis, in de klas of met een oefenboek aan de slag gaat, regelmatig oefenen zorgt ervoor dat splitsen steeds gemakkelijker wordt. Begin klein, maak er plezier van en zie hoe je kind groeit in rekenen. Zo leg je een sterke basis voor alle toekomstige rekenlessen!
